Witte thee, een verzameling van alles wat elegant is

Voor mij is witte thee een zeer interessante theesoort, omdat het zoveel doet in je mond. Vooral het zuivere, zijdeachtige en schone mondgevoel is enorm bijzonder. We zijn in de provincie Fuijan bij een producent van witte thee geweest. Achteraf gezien was deze producent niet de beste producent. Zij hadden de mooiste foto’s op hun website, maar ter plaatse was het een smoezelig geheel (benieuwd? We hebben de foto’s nog). Wij kopen dus geen witte thee van dit bedrijf, laat dat duidelijk zijn. Toch hebben we veel geleerd over hoe de thee wordt gemaakt. Wij vonden een ding heel opvallend, namelijk dat ze verderop in het seizoen van dezelfde struiken waar ze in het vroege voorjaar witte thee van hebben gemaakt, later groene thee maakten. Deze blog bestaat vooral uit wat we ter plaatse hebben gehoord en wat we verder aan informatie van onze toeleveranciers hebben ontvangen.

Elke theesoort in China kent wel een mythe over haar ontstaan. Witte thee heeft de mythe van Tai Mu Niang Niang. De volgende mythe gaat de ronde: Tai Mu Niang Niang leefde in een grot op de berg Tai Mu Shan en ontdekte een originele Da Bai Hao struik. Ze gebruikte de thee van deze plant om kinderen met koorts, kinderen met mazelen en waterpokken te genezen. Dit zou rond 1292 zich hebben afgespeeld.

Witte thee komt oorspronkelijk uit China en heeft een geschiedenis van ongeveer 1000 tot 1200 jaar oud. Witte thee is voor het eerst beschreven tijdens de Song Dynastie, maar achteraf denkt men dat het toen ging om een groene thee, later Anji Bai Cha genoemd. Keizer Song Hui Zhong Zao Jie noemde deze thee niet wit vanwege het uiterlijk van de bladeren, maar omdat het theenat de kleur had van wit jade. Hoe het ook is gegaan, de keizer Song Hui Zhong vond ’witte thee een verzameling van alles wat elegant is’. Andere verhalen zeggen dat de theesoort werd voor het eerst gemaakt in 1392 tijdens de Ming Dynastie. In deze tijd stapte men af van de geperste theesoorten en werden losse theetechnieken uitgeprobeerd. In welke dynastie witte thee bekend is geworden blijft dus in het midden, maar een feit is dat witte thee in ieder geval heel lang alleen in China bekend is gebleven. Tegenwoordig wordt witte thee wordt ook in Sri Lanka en India geproduceerd en is witte thee wereldwijd bekend geworden om haar gezonde voordelen.

Locatie 
Vooral in het noorden van de provincie Fuijan wordt witte thee verbouwd. En wel in de gebieden Jian Yang, Fuding en Zheng He. Zelf heb ik het gebied Fuding bezocht. Er zijn twee soorten theestruiken geschikt voor de productie van witte thee namelijk de Zheng He Da Bai en de Fuding Da Bai. De struiken leveren een ander soort witte thee op. De Fuding Da Bai is voor ons het meest bekend. Dat zijn grotere,  vleziger en langere bladeren bedekt met een dikkere laag witte donshaartjes.

Oogst en bewerking 
Aan het begin van een nieuw groeiseizoen - van eind maart tot begin april - worden de eerste jonge knoppen aan de theestruik geplukt. Deze knoppen zijn speciaal bestemd voor de witte thee. Deze knoppen kunnen slechts gedurende een korte periode - maximaal twee weken - geoogst worden. Als het regenseizoen begint, groeien ze verder uit tot bladeren en geven ze niet meer de subtiele smaak van witte thee af.
Zodra de knoppen verschijnen, moeten ze binnen 48 uur geplukt worden. De thee kan dus maar op enkele ochtenden per jaar geoogst worden, als de dauw nog op de velden ligt en de knoppen nog dicht zitten. De knoppen hebben een grijsachtig uiterlijk doordat ze geheel bedekt zijn met kleine donsachtige haartjes. De knoppen dienen zeer voorzichtig met de hand geplukt en behandeld te worden. Het is duidelijk dat witte thee hierdoor schaars en kostbaar is.
De huidige productietechniek van de witte thee is nog niet zo heel oud. Deze techniek is rond 1780 ontwikkeld door een familie genaamd Xiao. Zij wilden een thee maken die economisch gezien aantrekkelijker was en daarom lieten ze een kostbaar en bewerkelijk deel van de productie achterwege, namelijk het wokken waarbij de thee wordt sterk wordt verhit en gevormd. Deze productietechniek wordt vandaag de dag nog steeds toegepast. Na de pluk ondergaat witte thee namelijk een minimale bewerking. Ze wordt eerst verflenst en gedroogd in het zonlicht. Het drogen van de thee in het zonlicht is de meest ideale optie, want dan gaat het drogen van de thee snel en natuurlijk. Als de weersomstandigheden het toelaten dan blijft het daarbij, maar als de natuurlijke omstandigheden niet droog genoeg zijn, wordt de thee binnen in huis nog verder gedroogd in een goed geventileerde ruimte. Daarna wordt de thee op bamboerekken verhit tot 40 graden. Het is de taak van de theeproducent om de temperatuur gedurende dit droogproces heel goed te controleren. Het moet een zeer langzaam drogend proces zijn waarbij alles egaal wordt gedroogd. Vooral de dikte van de opgestapelde thee is van belang. Ze wordt in elk geval niet "gevuurd' en dat waarborgt een heel delicate vorm en unieke smaak.

Ten slotte worden de blaadjes zorgvuldig op uniformiteit gesorteerd. Je hebt daarbij vier verschillende kwaliteiten:

  • Kwaliteit 1- Bai Hao Yin Shen
    Witte of zilveren naalden genoemd. Deze bladeren worden uitsluitend in het vroege voorjaar geoogst. Het zijn lange bladeren die met witte donsachtige haartjes bedekt zijn. Als deze knoppen worden opgeschonken worden ze groen van kleur. Ze hebben een frisse schone geur, geven een zeer zuivere afdronk met een hele frisse nasmaak en ze krijgen bloemige tonen in de smaak. Als de knoppen na het opschenken dun en geel worden dan is de thee al verouderd en minder fris en vers. Zoek je subtiliteit dan kan je deze thee wel 2-3 keer opschenken.
     
  • Kwaliteit 2- Bai Mu Dan
    Deze witte thee is samengesteld uit twee bladeren en één kop Daardoor is de oogst ook drie keer groter. De opbrengst wordt daarmee vergroot en de prijs is lager. Een goede Bai Mu Dan heeft vrijwel geen gebroken bladeren en ze heeft grote, dikke knoppen met donshaartjes dat geeft aan dat de thee vroeg in het seizoen is geplukt. Als de donzige knoppen ontbreken is het een mindere kwaliteit Bai Mu Dan. Deze witte thee kan goed meerdere malen worden opgeschonken
     
  • Kwaliteit 3 -  Shou Mei
    Deze kwaliteit heeft veel gebroken bladeren met enkele knoppen. De thee heeft een bruinige kleur. Er zitten veelal rode en bruine bladeren tussen.
     
  • Kwaliteit 4 - Gong Mei
    Vrijwel alle bladeren zijn gebroken en vrijwel geen knoppen.  Een algemene thee die in Zuid Chinese restaurants gevonden wordt.

In een volgende blog vertel ik graag meer over de gezondheidsvoordelen van witte thee. Nu alvast enthousiast geworden? Neem dan vast even een kijkje in onze winkel of webwinkel! Wij hebben een drie verschillende witte theesoorten in de winkel: China White Monkey, Bai Mu Dan of Yin Zhen. Plaatst u een bestelling met alle drie de theeen? Dan krijgt u een leuk extraatje van ons erbij!